Katedra Historii Średniowiecznej

Prof. dr hab. Jacek Maciejewski - kierownik katedry

EDUKACJA / EDUCATIONAL BACKGROUND:

  • Mgr / M.A. Degree: 1986 Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu / Nicolaus Copernicus University Toruń
  • Doktorat / Ph.D.:1995 Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Bydgoszczy / Pedagogical University Bydgoszcz
  • Habilitacja / Habilitation: 2004 Akademia Bydgoska / Bydgoszcz University School
  • Profesura / Professor: 2015 Uniwersytet Kazimierza Wielkiego / Kazimierz Wielki University

ZAINTERESOWANIA BADAWCZE / RESEARCH INTERESTS:

Duchowieństwo i Kościół a wojna i przemoc w średniowieczu, modele kariery wyższego duchowieństwa i uczestnictwo kleru w społecznym, kulturalnym oraz politycznym życiu Polski średniowiecznej (ze specjalnym uwzględnieniem episkopatu), dzieje stosunków państwo-Kościół, rytuały kościelne, prawo kanoniczne, przemoc jako środek w komunikacji społecznej w społeczeństwie średniowiecznym, Kościół a wojna, historia diecezji włocławskiej i Kujaw, Kazimierz Wielki i jego państwo.

Church and clergy in relation with war and violence in the Middle Ages, career patterns of senior clergy and their participation in social, cultural and political life of medieval Poland (with special reference to episcopacy), history of Church-state relations, ecclesiastical rituals and canon law, violence as means of communication in medieval society, history of bishopric of Włocławek and Cuiavia land, Kasimir the Great and his realm.

WAŻNIEJSZE PUBLIKACJE / SELECTED WORKS:

Książki i prace pod redakcją / Books and edited volumes:

  • Kotecki, Radosław, Jacek Maciejewski, and Gregory Leighton (eds.), Religious Rites of War beyond the Medieval West. Volume 1: Northern Europe and the Baltic, Volume 2: Central and Eastern Europe. Explorations in medieval culture 24/2 (Leiden, Boston MA: Brill, 2023). DOI: vol. 1: 10.1163/9789004686366; vol. 2: 10.1163/9789004686373
  • Between Sword and Prayer: Warfare and Medieval Clergy in Cultural Perspective, ed. Radosław Kotecki, Jacek Maciejewski, John S. Ott, Leiden-Boston: Brill, 2018. DOI: 10.1163/9789004353626 ;
  • Ecclesia et bellum. Kościół wobec wojny i zaangażowania militarnego duchowieństwa w wiekach średnich, ed. Radosław Kotecki, Jacek Maciejewski, Bydgoszcz: Wydawnictwo UKW, 2016;
  • Jan Długosz - 600. lecie urodzin. Region - Polska - Europa w jego twórczości, ed. Jacek Maciejewski, Piiotr Oliński, Waldemar Rozynkowski, Sławomir Zonenberg, Toruń: Towarzystwo Naukowe w Toruniu, 2016;
  • Ecclesia et Violentia: Violence against the Church and Violence within the Church in the Middle Ages, ed. Radosław Kotecki, Jacek Maciejewski, Newcastle upon Tyne, Cambridge Scholars Publishing, 2014;
  • Interpretatio rerum gestarum. Studia ofiarowane Profesorowi Januszowi Ostoja-Zagórskiemu w 70. rocznicę urodzin, ed. Aleksander Jankowski, Jacek Maciejewski, Bydgoszcz: Wydawnictwo UKW, 2013;
  • Adventus episcopi. Pozaliturgiczne aspekty inauguracji władzy biskupiej w Polsce średniowiecznej na tle europejskim (Extra-liturgical Aspects of Episcopal Inauguration in Medieval Poland on the European Background), Bydgoszcz: Wydawnictwo UKW, 2013;
  • Profanum versus sacrum. Przejawy postaw antykościelnych w Polsce na przestrzeni wieków (Hostile Attitudes Towards the Church through Centuries), ed. Aleksander Gotowicz, Radosław Kotecki, Jacek Maciejewski, Bydgoszcz: Wydawnictwo UKW, 2011;
  • Dialog czy konfrontacja? Interdyscyplinarne studium nad wybranymi metodami rozwiązywania konfliktów (Dialog or Confrontation?), ed. Krzysztof Budka, Jacek Maciejewski, Paweł Wawryszuk, Bydgoszcz: Wydawnictwo UKW, 2011;
  • Persona – gestus habitusque – insignium. Zachowania i atrybuty jako wyznaczniki miejsca jednostki w społeczeństwie, ed. Jacek Banaszkiewicz, Jacek Maciejewski, Joanna Sobiesiak, Lublin: Wydawnictwo UMCS, 2009;
  • Ludzie, idee, wojny. Studia z dziejów Europy Środkowowschodniej (People, ideas and wars in Central Europe), ed. Tomasz Kawski, Jacek Maciejewski, Promotio Historica Bidgostiensia 4, Bydgoszcz: Wydawnictwo UKW, 2009;
  • (redaktor polskiego wydania/editor of Polish edition) Julia M.H. Smith, Europa po Rzymie, Historia kulturowa lat 500-1000. Nowe ujęcie (Europe after Rome. A New Cultural History 500-1000), Kraków: Wydawnictwo UJ, 2008;
  • Kazimierz Wielki i jego państwo. W siedemsetną rocznicę śmierci ostatniego Piasta na tronie polskim (Casimir the Great and His Realm), ed. Jacek Maciejewski, Tomasz Nowakowski, Bydgoszcz: Wydawnictwo UKW, 2011;
  • Karol  Buczek (1902-1983). Człowiek i uczony, ed. Dariusz Karczewski, Jacek Maciejewski, Zbigniew Zyglewski, Kraków-Bydgoszcz: Societas Vistulana, 2004;
  • Episkopat polski doby dzielnicowej 1180-1320 (Polish Episcopacy of the Period of Divided Kingdom), Kraków-Bydgoszcz: Societas Vistulana, 2003;
  • Działalność  kościelna  Gerwarda  z  Ostrowa, biskupa włocławskiego w latach 1300-1323 (Ecclesiastical Activity of Gerward of Ostrowo, Bishop of Włocławek 1300-1323), Bydgoszcz: Wydawnictwo WSP, 1996.

Artykuły / Articles and Chapters:

  • Pleading for Victory and Eternal Life: Religious Preparations of the Poles for the Battle of Grunwald 1410, [in:] Religious Rites of War beyond the Medieval West. Volume 2: Central and Eastern Europe, eds. Radosław Kotecki, Jacek Maciejewski and Gregory Leighton, Explorations in medieval culture 24/2 (Leiden, Boston MA: Brill, 2023), 244–286;
  • A Divided Diocese at the End of the Christian World. The Case of the Bishopric of Włocławek, "Espana Medieval" 45, 2022, 15-30;
  • Premeditation and Determination on the Way to the Polish Episcopacy in the Thirteenth and Fourteenth Centuries, [in:] Bishops’ Identities, Careers, and Networks in Medieval Europe, ed. Sarah Thomas, Medieval Church studies 44, Turnhout: Brepols, 2021, 107-120;
  • Biskupi polscy na wojnach monarchów w XIII-XIV wieku (Polish Bishops at the Wars of Monarchs in 13th-14th Century), "Res Historica" 51, 2021, 63–101;
  • Memory of the "Warrior Bishops" of Płock in the Writings of Jan Długosz, [in:] Christianity and War in Medieval East Central Europe and Scandinavia, eds. Radosław Kotecki, Carsten Selch Jensen, Stephen Bennett, Beyond medieval Europe [10], Leeds: ARC Humanities Press, 2021, 75–95;
  • Radosław Kotecki, Jacek Maciejewski, Ideals of Episcopal Power, Legal Norms and Military Activity of the Polish Episcopate between the Twelfth- and Fourteenth Centuries, "Kwartalnik Historyczny" 127/Eng.-Language Edition 4, 2020, 5–46.
  • Radosław Kotecki, Jacek Maciejewski, Writing Episcopal Courage in Twelfth-Century Poland: Gallus Anonymous and Master Vincentius, Writing Episcopal Courage, [in:] Episcopal Power and Personality in Medieval Europe, 900-1480, eds. Peter Coss, Chris Dennis, Melissa Julian-Jones, Angelo Silvestri, Medieval Church studies 42, Turnhout: Brepols 2020, 35–61;
  • A Bishop Defends His City, or Master Vincentius's Troubles with the Military Activity of His Superior, [in:] Between Sword and Prayer: Warfare and Medieval Clergy in Cultural Perspective, eds. Radosław Kotecki, Jacek Maciejewski, John S. Ott, Leiden-Boston: Brill, 2018, 342-368;
  • Radosław Kotecki, Jacek Maciejewski, John S. Ott, The Medieval Clergy and War: A Historiographical Introduction, [in:] Between Sword and Prayer: Warfare and Medieval Clergy in Cultural Perspective, eds. Radosław Kotecki, Jacek Maciejewski, John S. Ott, Leiden-Boston: Brill, 2018, 1-23;
  • Biskup krakowski Pełka a bitwa nad Mozgawą w 1195 roku (Bishop of Cracow Pełka and the Battle of Mozgawa in 1195), "Kwartalnik Historyczny", 124/3, 2017, 411-438;
  • Vincentius’s Background and Family Origins: The Evidence and Hypotheses, [in:] Writing History in Medieval Poland: Bishop Vincentius of Cracow and the 'Chronica Polonorum', ed. Darius von Güttner Sporzyński, Turnhout: Brepols 2017, 19-42;
  • Making War and Enormities: Violence within the Church in Diocese of Cracow in the Beginning of 14th Century, [in:] 'Ecclesia et Violentia': Violence against the Church and Violence within the Church in the Middle Ages, eds. Radosław Kotecki, Jacek Maciejewski, Newcastle upon Tyne: Cambridge Scholars Publishing, 2014, 141-165;
  • 'Susceptio episcopi' w czasie uroczystych wjazdów biskupich w średniowieczu (do końca XII w.) ('Susceptio episcopi' during the Ceremony of Moving-in of the Bishops in the Middle Ages until the End of the 12th Century), [in:] Samotrzeć w kompanii czy z orszakiem? Społeczne aspekty podróżowania w średniowieczu i czasach nowożytnych, eds. Monika Saczyńska, Ewa Wółkiewicz, Warszawa: IAE PAN, 2012, 69-82;
  • Jak pozbyć się niechcianego biskupa? Rywalizacja o katedrę poznańską w latach 1265-1267 (How to get rid of unwanted bishop), [in:] 'Historia narrat'. Studia średniowieczne. Księga pamiątkowa Profesora Jacka Banaszkiewicza, eds. Andrzej Pleszczyński et al., Lublin: Wydawnictwo UMCS, 2012, 257-266;
  • Model kariery i drogi awansu duchowieństwa prowincji gnieźnieńskiej a obsada stolic biskupich w czasach Kazimierza Wielkiego, [in:] Kazimierz Wielki. Historia i tradycja, "Rocznik Niepołomicki" 2, Kraków: Avalon, 2010, 13-35;
  • 'Nudo pede intrat urbem'. Research on the Adventus of a Medieval Bishop Until the First Half of the Twelfth Century, "Viator" 41/1, 2010, 89-100;
  • Książę i żebrak, czyli jak biskup żyć powinien (The Prince and the Pauper or How Bishop Should Conduct His Life), [in:] 'Personae – gestus habitusque – insignium'. Zachowania i atrybuty jako wyznaczniki miejsca jednostki w społeczeństwie, eds. Jacek Banaszkiewicz, Jacek Maciejewski, Joanna Sobiesiak, Lublin: Wydawnictwo UMCS, 2009, 57-66;
  • A kezepkori lengyel puspoki kar mint tarsadalmi csoport a kozepkorban (Episcopacy as a Social Group in Late Medieval Poland), "Aetas", 22/3, 2007, 135-141;
  • Biskupi włocławscy w Polsce piastowskiej – pochodzenie, drogi awansu i model kariery (Bishops of Wloclawek – Origins and Model of Careers), [in:] Polska w kręgu polityki, kultury i gospodarki europejskiej. Księga pamiątkowa z okazji 70-lecia urodzin prof. Maksymiliana Grzegorza, ed. Zbigniew Zyglewski, Promotio Historica Bidgostiensia 2, Bydgoszcz: Wydawnictwo UKW, 2007, 106-116;
  • Which way to Bishopric? Origin and carrers of Polish bishops in the 13th century, [in:] Carreiras eclesiasticas no ocidente cristao (sec. XII-XIV) - Ecclesiastical Careers in Western Christianity (12th-14thc.), Lisbon 2007, 209-217;
  • Konsekracja biskupia w trzynastowiecznej Polsce (The Consecration of Bishops in the Thirteenth Century Poland), "Nasza Przeszłość", 105, 2006, 117-139;
  • Places of Bishops' Consecration in Medieval Poland, "Acta Poloniae Historica", 94, 2006, 35-57;
  • Precedencja biskupów polskich w Polsce piastowskiej (Order of Precedence of the Bishops of the Gniezno Province in Piast Poland), "Nasza Przeszłość" 99, 2003, 5-25;
  • Pochodzenie i kariera Wilhelma I z Nysy, biskupa lubuskiego w latach 1252-1275 (Ancestry and Career of Wilhelm of Nysa, Bishop of Lebus 1252-1275), "Roczniki Historyczne", 68, 2002, 85-95;
  • Czas i okoliczności objęcia rządów przez biskupa krakowskiego Jana Muskatę (Time and Circumstances of the Beginning of John Muskata's Pontificate), "Studia Historyczne", 43/2, 2000, 315-326;
  • 'Per totam terram equitando'. Z badań nad itinerarium biskupów włocławskich w średniowieczu (Research on Itinerary of Bishops of Włocławek in the Middle Ages), "Nasza Przeszłość", 90, 1998, 57-93;
  • Lokacja  miasta  Bydgoszczy (The Foundation of the Town of Bydgoszcz), [in:] Bydgoszcz. 650 lat praw  miejskich,  red.  Maksymilian  Grzegorz, Zbigniew Biegański, Bydgoszcz 1996, 23-36;
  • Działalność kościelna biskupa włocławskiego Wolimira (1252-1275) (Ecclesiastical Activity of Bishop Wolimir of Włocławek), "Nasza Przeszłość", 78, 1992, 27-70.

Recenzje / Reviews:

  • K. Harvey, Episcopal Appointments  in England, c. 1214 – 1344. From Episcopal Election to Papal Provision, Farnham-Burlington 2014, Ashgate Publishing Limited/Company, ss. 334, "Kwartalnik Historyczny", 122/4, 2015, 920-925;
  • W. Baran-Kozłowski, Arcybiskup gnieźnieński Henryk Kietlicz (1199-1219). Działalność kościelna i polityczna, Poznań 2005, "Kwartalnik Historyczny" 113/2, 2006, 159-165;
  • S. Menache, Clement V, Oxford 1998, "Przegląd Historyczny" 93/3, 2002, 354-358;
  • Bibliotheca Strahoviensis, t. 4-5, Kralovska kanonie premonstratu na Starahovie, Praha 2001, "Przegląd Bydgoski", 13, 2002, 113-114.

ORGANIZACJA KONFERENCJI / ORGANISATION OF CONFERENCES:

  • Kościół a wojna. Między wczesnym a późnym średniowieczem - Bydgoszcz 2015;
  • Ecclesia et violentia. Violence against the Church and Violence within the Church in Midlle Ages – Bydgoszcz 2013;
  • Kazimierz Wielki i jego państwo. W siedemsetną rocznicę śmierci ostatniego Piasta na tronie polskim – Bydgoszcz 2010;
  • Persona – gestus habitusque – insignium. Zachowania i atrybuty jako wyznaczniki miejsca jednostki w społeczeństwie średniowiecznym - Lubostroń 2006;
  • Karol Buczek – człowiek i uczony – Bydgoszcz 2002.

GRANTY BADAWCZE/ RESEARCH GRANTS:

WYKAZ PRAC DYPLOMOWYCH I DOKTORSKICH

Prace licencjackie

2010
1. Martyna Kozłowska, Ustawa sukcesyjna Bolesława Krzywoustego w historiografii polskiej XIX i XX w.;
2. Patryk Żuchowski, Książę polski Zbigniew - przegląd badań

2013 
3. Joanna Lewandowska, Magia i zabobony w śląskim „Podręczniku dobrej spowiedzi świętej”
4. Sawicki Wojciech, Jeśli Pan miasta nie ustrzeże strażnik czuwa daremnie. Wojna z muzułmanami na Półwyspie Iberyjskim w XII-wiecznej „Kronice Alfonsa Cesarza”

2019
5. Wojciech Kempiński, Itinerarium biskupów włocławskich Macieja z Gołańczy i Zbyluta z Wąsoszy.

Prace magisterskie

2007
1. Radosław Kotecki, Duchowny jako ofiara przemocy w Polsce średniowiecznej;
2. Adam Kurnatowski, Kazimierz Wielki a mendykanci;
3. Sławomir Brodziak, Biskup włocławski Maciej z Gołańczy, h. Pałuka (1323-1364). Administrator - duszpasterz – polityk;

2008
4. Jarosław Klonowski, Kult świętych w miastach kujawskich w późnym średniowieczu;
5. Radosław Henczel, Między Gnieznem a Magdeburgiem. Rządy biskupie Wilhelma I z Nysy, ordynariusza diecezji lubuskiej w latach 1252-1273;
6. Ewelina Ziółkowska, Wzajemne powiązania środowisk katedralnych Kujaw i Mazowsza do pocz. XIV wieku;

2010
7. Jakub Bydłowski, Święci jako opiekunowie swoich społeczności w polskiej literaturze hagiograficznej XIII w.;
8. Łukasz Frąckowiak, Cuda i zjawiska niezwykle w „Itinerarium Kambriae” Geralda z Walii;
9. Patryk Bochat, Propaganda krucjatowa podczas podróży arcybiskupa Baldwina przez Walię w roku 1188, na podstawie relacji Geralda z Walii w „Itinerarium Kambriae”;
10. Maria (Najderek) Semrau, Obcy wśród swoich. Stereotyp Żyda w Polsce średniowiecznej;
11. Katarzyna Golisz, Przedromańskie katedry w Gnieźnie i Poznaniu;
12. Kamil Bielicki, Poganie i chrześcijanie. Kulturowe zderzenie dwóch światów w kronice biskupa merseburskiego Thietmara;

2013
13. Patryk Żuchowski, Kościelna prowincja gnieźnieńska do końca XII w.;

2015
14. Wojciech Sawicki, Kościół inflancki wobec wpływów Rusi na południowo-wschodnich wybrzeżach Morza Bałtyckiego w XIII-XIV w.;

2016
15. Przemysław Dawid, Potencjał odtwórstwa historycznego okresu późnego średniowiecza w promocji turystycznej województwa kujawsko-pomorskiego;
16. Yuliia Fedorovych, Potencjał turystyczno-kulturowy obwodu tarnopolskiego;

Rozprawy doktorskie

2013
1. Radosław Kotecki, Władca - Kościół - przemoc. Idea defensio ecclesiae w Europie średniowiecznej do połowy XII wieku.

2022
2. Lech Łbik, Życie religijne, społeczne i polityczne Prus krzyżackich na przełomie XIV i XV wieku w świetle cudów i kultu błogosławionej Doroty z Mątowów.